Gizakiok   bizi garen  lurra  ez dago geldirik,  eguzkiaren bueltan mugitzen ari da   eta gu  ere bai berarekin batera. Mugimendu honek eraginak ditu naturan, udaberrian jaiotzen diren loreak  desagertu egiten dira udazkenean. Ez da urte bateko kontua, baina gizarteak duen  pentsaera  ere  aldatzen joaten dela ikusi dut  bizitzan zehar.

Azken egun hauetan ikusten ari garenez bortizkeria berritu egin da, Palestinar eta Israeldarren artean, Ekialde Hurbileko bi herri hauen arteko gorrotoa azaleratu egin da berriro. Ez da oraingoa, 2.000 urte lehenago ere  liskarrak baziren hauen artean,  historiak   hala erakusten digu  behintzat.

Gaiarekin  jarraituz eta goian aipatu bezala  bi herri  hauei begira, aldaketak   ikusi ditut Euskal Herriko pentsaeran  ere, eta berauek aipatuko ditut ondorengo lerroetan, beti ere  nire ikuspegitik dela azpimarratuz.

Nire gazte garaian Israel  eredu bezala ikusia zen egia esan gure lurraldean.  Berauen produkzio antolaketak, Kibbutz delakoak edo komunitate komunistak, garrantzi handia zuten eta guk berauek  goraipatzen genituen. Lur jabe pribaturik ez zuen antolaketa modu horrek,  eta  erabakiak biltzar irekietan hartzen  zituzten. Aurrera egiten zuen  herri hau eredu zen niretzako.

Niretzako bakarrik ez, Euskal Herriko hainbat eremutan eta bereziki giro abertzaleetan  eredu hau asko goraipatzen zen,  herri zapaldua  izatetik herri libre bat izateko bide gisa alegia.

Eredu hau defendatzen zuen idealista asko zegoen Euskal Herrian eta  baziren Kibbutz hauetara lanera joan ziren aktibistak ere, nolabait eredu hau suspertu  eta  Israel estatu libre bat izaten laguntzeko.

Zer esanik ez,  berauen  hizkuntza ezartzeko zeukaten ereduari begiratuz gero. Hainbat ikastoletako aditu eta erreferenteak eredu hau ezagutzera ere joan baitziren Israelera bidaiatuz.  Nik dakidanez goraipatu egiten zituzten hizkuntza irakasteko  sistema hauek eta arlo batzuetan ezarri ere egin zituztela  esango nuke.

Hizkuntza eta erlijioa dira estatu honen oinarri eta kultura aberatsa duen herria izanik, beste arloetan bezala nekazaritzan ere eredu izatera iritsi dira munduan zehar. Bereziki basamortuan  produkzio handiak lortzera iritsi direlako alegia.

Europako estatuak  deskolonizatu bezain azkar, Israel hasi zen bere inguruetako lurrak kolonizatzen,  estatuaren segurtasuna arriskuan ikusten zuela argudiatuta.

Gure pentsaera aldaketaren arrazoietako bat hau izan zen, urte gutxiren barruan lehen  eredutzat genuen Israel,  zapaltzaile bezala ikusten hasi ginen. Bat-batean Palestinar  lepoko zapiak ikur bihurtu ziren  Euskal Herri osoan  eta  herri honen borroka   goraipatzen hasi ginen,  gaur egunera arte.

Munduko bigarren gerra  ondoren  Israel estatua  sortu zenetik, lurralde honetan liskarrak  ez dute etenik izan. Egungo hainbat estatu buruk dionez,  arazo honen konponbidea  bi estatu sortzea litzateke, baina  hitzak haizeak eramaten ditu eta ekintzarik ez dut ikusten orain arte. Erakunde handiak ere baditugu XXI.  gizaldian, baina egun konponbiderik ez dute lortu.

Konponbideak  zailtasun handiak ditu: dela lurren partiketa dela  bi kulturen arteko gorrotoa urteetan zehar pilatua.  Palestinakoek ez dute estatu Israeldarra  errekonozitzen, eta Israelek berdin egingo du Palestinar estatuarekin.

Telebistan Ikusten ari garen zorigaiztoko  irudiak  ikusi eta ez da erraza izango,  baina ez dezagun  itxaropenik galdu.  Palestinarekiko dugun begirada bera ea lortzen dugun  Israelekiko ere, biztanle arrunten izenean. Bi herri hauetako biztanleriak bakean bizitzeko eskubide osoa baitu.

Jon Egiguren